Okrężnice! Jednokomórkowy drapieżnik, który potrafi zmieniać kształt jak kameleon i poruszać się w niesamowity sposób!
Okrężnica ( Ochromonas ) to fascynujący organizm należący do grupy Mastigophora. Pomimo swoich niewielkich rozmiarów, zwykle mierzących zaledwie kilkadziesiąt mikrometrów, okrężnice są niezwykle złożonymi istotami. Wyróżniają się one zdolnością do zmiany kształtu, co przypomina kameleona dostosowującego się do otoczenia.
Budowa i ruch
Okrężnica charakteryzuje się wydłużonym ciałem, które nie posiada stałego kształtu. Można ją porównać do elastycznej kropli wody, która zmienia formę w zależności od potrzeb. Na powierzchni jej ciała znajdują się liczne wici, czyli delikatne, pierzaste wyrostki.
Wici okrężnicy służą do poruszania się, a także do chwytania pokarmu. Działają one jak mikroskopijne wiosła, które napędzają organizm w wodzie. Okrężnica potrafi zmieniać kierunek ruchu i prędkość dzięki koordynowanemu działaniu swoich wici.
Wewnątrz komórki okrężnicy znajduje się jądro, chloroplasty (organela odpowiedzialne za fotosyntezę), mitochondrium (odpowiedzialne za produkcję energii) oraz wakuola.
Sposoby odżywiania
Okrężnice są heterotrofami, co oznacza, że potrzebują pobrać pokarm z otoczenia. Posiadają one specjalne organelle zwane “cytostomem” - rodzajem ustka, które służy do pochłaniania bakterii i innych mikroorganizmów.
Po wykryciu potencjalnego posiłku, okrężnica używa swoich wici do skierowania go w stronę cytostomu. Następnie organizm otocza ofiarę błoną komórkową tworząc wokół niej pęcherzyk pokarmowy. Wewnątrz tego pęcherzyka enzymy trawienne rozkładają bakterie na składniki odżywcze, które są następnie absorbowane przez okrężnicę.
Niektóre gatunki okrężnic są zdolne do fotosyntezy dzięki obecności chloroplastów w ich komórkach. W takich przypadkach, okrężnice mogą produkować własny pokarm z wykorzystaniem światła słonecznego.
Znaczenie ekologiczne
Okrężnice odgrywają ważną rolę w ekosystemach wodnych. Jako drapieżniki kontrolują populacje bakterii i innych mikroorganizmów, zapobiegając ich nadmiernemu rozrostowi.
Stanowią one również pożywienie dla większych organizmów, takich jak ryby lub skorupiaki.
Ciekawostki o okrężnicach:
-
Okrężnice należą do grupy protistów, które są eukariotycznymi organizmami jednokomórkowymi.
-
Okrężnice potrafią tworzyć kolonie, które przypominają małe “wioski” mikroorganizmów.
-
Niektóre gatunki okrężnic wytwarzają toksyny, które mogą być szkodliwe dla innych organizmów.
Tabela 1: Podsumowanie cech charakterystycznych okrężnicy:
Cecha | Opis |
---|---|
Wielkość | Kilkadziesiąt mikrometrów |
Kształt | Nieustalony, wydłużony |
Ruch | Za pomocą wici |
Sposoby odżywiania | Heterotroficzne (pobieranie pokarmu z otoczenia), niektóre gatunki zdolne do fotosyntezy |
Znaczenie ekologiczne | Kontrola populacji bakterii i innych mikroorganizmów, źródło pożywienia dla większych organizmów |
Okrężnice to fascynujące organizmy, które ukazują niezwykłą złożoność życia na poziomie komórkowym. Ich zdolność do zmiany kształtu, poruszania się w wodzie i adaptacji do różnych warunków środowiskowych czyni je wyjątkowymi mieszkańcami świata mikroskopijnego.